Cây rau đay là thực phẩm chứa nhiều sắt, canxi, và chất nhờn giúp nhuận tràng, chống táo bón, ngăn ngừa thiếu máu và cải thiện sức khỏe của hệ xương khớp. Dưới đây là những công dụng của rau đay với sức khỏe mà bạn không nên bỏ qua.
TẾN GỌI
Cây rau đay tên khoa học là Corchorus olitorius L,
Họ Đay (Tiliaceae).
MÔ TẢ
Rau Đay hái ở vườn nhà
Đây là loại rau ăn lá được sử dụng quanh năm, nhiều nhất là vào mùa hè.
Loại cây này sống lâu năm, có chiều cao dao động từ 1 – 2m. Thân cây nhỏ, nhẵn, màu xanh hoặc màu đỏ nâu, có phân nhánh nhưng ít. Lá rau đay hình trứng, nhọn ở đầu. Gốc lá hình tròn, có cuống ngắn, 2 bên mép có nhiều răng cưa nhỏ, mặt dưới lá chứa 3 – 5 gân. Đây là bộ phận được sử dụng nhiều nhất trên cây rau đay, chủ yếu được dùng làm thực phẩm.
Hoa rau đay mọc ở kẽ lá, kích thước nhỏ, màu vàng. Mỗi cuống thường mọc 3 hoa. Quả dài, hình trụ, vỏ ngoài nhẵn. Bên trong có nhiều hạt nhỏ li ti màu đen. Hạt cây rau đay được thu hoạch chủ yếu để làm giống và làm thuốc chữa bệnh.
Nghiên cứu hiện đại đã chỉ ra rau đay chứa nhiều loại vitamin, khoáng chất và các dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể như: Vitamin A, B1, B2, C, E, canxi, photpho, kẽm, sắt, chất nhầy. Trong khi đó, hạt rau đay lại chứa hàm lượng các chất corchorosid và olitorisid phong phú có lợi cho sức khỏe.
MỘT SỐ CÔNG DỤNG BẠN CÓ THỂ THAM KHẢO VÀ ỨNG DỤNG
Với thành phần dinh dưỡng vượt trội, rau Đay mang đến nhiều tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe người sử dụng, kể cả trẻ em lẫn người lớn.
1/ Bổ sung sắt, ngăn ngừa thiếu máu
Trong các loại rau thì rau Đay đứng đầu về hàm lượng sắt, đặc biệt là cây rau đay có thân màu tím đỏ. Cứ ăn 100g rau đay, bạn đã cung cấp cho cơ thể khoảng 7mg sắt.
2/ Nhuận tràng và táo bón
Chất nhầy trong rau Đay chính là phương thuốc chống táo bón tuyệt vời. Khi được sử dụng, nó tác dụng bằng cách bôi trơn đường ruột, giúp duy trì tần suất đi cầu đều đặn.
Ngoài ra, trong rau đay còn một số chất khác cũng có lợi cho tiêu hóa như:
- Polysaccharid: Chất này được biết đến với khả năng làm tăng chuyển động ruột, ngăn ngừa ứ đọng phân.
- Sucrose và inositol: Đây là những loại đường tự nhiên không được cơ thể hấp thu mà được giữ lại trong ruột. Nó giúp làm mềm, tạo khối cho phân, tạo điều kiện thuận lợi để bạn đi cầu dễ dàng hơn.
3/ Lợi sữa
Nhờ chứa nhiều nước, các vitamin và khoáng chất, rau Đay giúp kích thích tuyến vú tiết ra nhiều sữa hơn.
Luộc ăn cả nước lẫn cái.
4/ Giải nhiệt, tiêu độc
Theo y học cổ truyền, rau Đay có tính hàn nên có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, trị nóng trong.
5/ Nâng cao sức khỏe tim mạch
Trong rau Đay có chứa chất olitorisid. Chất này có tác dụng tương tự như strophantin, nó giúp ổn định nhịp tim, tăng sức co cơ tim.
6/ Chống còi xương
Trong 100gr rau Đay thì có chứa đến 182mg canxi. Người lớn ăn rau Đay giúp ngăn ngừa các bệnh lý về xương khớp như thoái hóa khớp, loãng xương, vôi hóa khớp…
7/ Kháng viêm
Chất nhầy trong rau đay có thể giúp chống lại các phản ứng viêm trong cơ thể nhờ chứa nhiều axit hữu cơ có ích như:
- Coumaric
- Hydroxybenzoic
- Ferulic
- Vanillic
Những hoạt chất trên đều đã được chứng minh về khả năng kháng viêm. Mặc dù dược tính của chúng không mạnh bằng thuốc tây nhưng bù lại, các chất này sẽ giúp bạn phòng ngừa và chống lại bệnh tật một cách tự nhiên, an toàn hơn so với tân dược.
CÁC BÀI THUỐC TỪ RAU ĐAY ĐẺ THAM KHẢO VÀ ỨNG DỤNG
Cây rau đay ngoài việc sử dụng làm rau ăn hàng ngày còn có thể bào chế ra nhiều món ăn bài thuốc giúp hỗ trợ điều trị bệnh tại nhà.
1/ Trị nóng trong, táo bón, nhiệt miệng, giải nhiệt mùa hè:
Hái lá và ngọn rau đay rửa sạch, cắt nhỏ đem nấu chung với mướp, mồng tơi, củ khoai sọ… ăn vài ngày liền sẽ thấy hiệu quả.
2/ Chữa phù thũng:
Hạt 15 – 20g.
Đem sắc lấy nước đặc uống khi còn nóng. Dùng uống kết hợp với đắp chăn để cơ thể vã mồ hôi ra thì trong người sẽ thấy nhẹ nhõm và bớt bị phù.
3/ Trị cảm nắng nhẹ:
Sắc hạt rau đay lấy nước uống khi còn nóng cho đến khi vã mồ hôi sẽ thấy đỡ
4/ Chữa ít sữa ở phụ nữ sau sinh:
Sản phụ sau sinh ít sữa có thể hái 100g rau Đay nấu canh ăn hoặc sắc nước uống vài lần trong ngày. Nên dùng khi còn ấm để sữa về nhiều hơn.
5/ Điều trị chứng đổ nhiều mồ hôi, say nắng:
Lấy 1 nắm lá rau đay rửa sạch, giã nát, lọc lấy nước uống. Phần bã đắp lên trán và lên người khoảng 20 – 30 phút.
6/ Chữa hen suyễn:
- Dùng hạt rau đay sắc nước đặc uống khi lên cơn hen
- Hoặc kết hợp hạt rau đay (giã nát) với xơ mướp (cắt nhỏ). Cho cả hai vào ấm sắc với 300ml nước chia làm 2 lần uống trong ngày.
7/ Chữa hồi hộp, đánh trống ngực, tim đập nhanh, khó ngủ:
Chuẩn bị rau đay, mướp hương và rau mồng tơi mỗi loại 100g, 300g cua đồng xay. Cua đồng lọc lấy nước riêu, đem đun sôi rồi cho cả 3 thứ rau đã sơ chế vào. Nấu sôi khoảng 5 phút, nêm nếm gia vị dọn ra ăn nóng với cơm.
8/ Trị bí tiểu, tiểu khó, tiểu buốt:
Phối hợp thang thuốc gồm rau đay và mã đề mỗi vị 100g. Dùng dưới dạng sắc uống hoặc nấu canh ăn.
9/ Chữa táo bón:
Dùng rau đay sắc nước uống vài lần trong ngày thay cho trà. Hoặc có thể kết hợp rau đay với rau mồng tơi mỗi thứ 1 nắm nấu thành canh ăn liên tục 1 tuần liền sẽ giúp kích thích đi cầu đều đặn hơn.
10/ Điều trị bệnh lỵ mới phát
Hái 50g lá rau đay rửa sạch. Sắc lấy nước cô đặc chia uống 3 lần trong ngày
11/ Điều trị bệnh tràn dịch màng phổi
Hạt rau Đay, hạt bìm bịp, rễ cỏ tranh, hạt mã đề mỗi vị 8g, tỳ giải, thổ phục linh, bạch bộ, mộc thông mỗi vị 12g, ý dĩ 16g. Tất cả đem sắc với 700ml cho cạn còn 300ml. Chia 3 phần đều nhau uống vào buổi sáng, trưa, tối.
12/ Điều trị ngộ độc do ăn cá
Hái 100g lá rau đay đem sắc chung với đường phèn. Uống liên tục nhiều lần để kích thích đào thải chất độc thông qua đường tiểu.
13/ Chữa bệnh phù thũng cổ trướng:
Chuẩn bị hạt cây rau đay, trần bì mỗi vị 12g, vỏ rễ dâu 24g, gừng tươi 3 lát mỏng. Hạt rau đay sao thơm, vỏ rễ dâu tẩm mật ong rồi cũng đem sao thơm. Đem tất cả sắc nước chia 2 lần uống.
Một vài thông tin Mộc An xin chia sẻ đến với bạn, để bạn hiểu rõ hơn về các loại cây mà chúng ta dùng làm thức phẩm trong đời sống hàng ngày. Hy vọng sẽ giúp được chút ít gì đó cho mọi người.
MỘC AN